۱۳۸۷ دی ۲۴, سه‌شنبه

انجمن های اسلامی در دوران عسرت

سال های سختی از تاریخ سرزمین ما در حال سپری شدن است و فرزندان امروز ایران بر تقریر مستبد و دیکته حاکمان صبوری پیشه کرده اند و دانش را به ارزش غنی ساخته اند و کوله بار باور و اعتقاد را به همت و تلاش از ناهمواری ها و بلندی های هفت اقلیم گذر داده اند و قله نشینانِ عزلت گزیده را سلام گفته و در دوران عسرت به نوید نور رهسپار و پابرجا مانده اند.

در این میانه پر آشوب خشونت، خردگریزی، آزادی ستیزی و حق کشی، سیلی سرد زمستان گهی به زور سر نیزه و امنیتی سازی اجتماعمان، اختناق می آفریند و گهی به شب آفرینی و ظلمت اندیشی خفقان به بار می آورد. لیک دانشجویان فارغ از همه ی سختی ها و مصائب پیش آمده رسالت خویش را رها نکرده اند و راسخ و پرصلابت گام بر می دارند. اشک مادر و خستگی و رنجوری پدر، پس از هزاران محدودیت، محرومیت و محکومیت از دانشگاه گرفته تا سلول های مخوف انفرادی بندهای امنیتی و شکنجه های قرون وسطایی سرسپردگان و سربازان حاکمیتی آدمی ستیز در عزم دانشجو خلل وارد نساخته است تا ایستادگی امروز دانشجویان و قلب تپنده جنبش دانشجویی، کابوسِ قومِ پرکینِ استبداد باشد.

سال هاست که در هجمه خشونت و علم ستیزی حاکمان خودکامه، دانشگاه به همت عده ای از دانشجویان که بی تردید طلایه دار ایشان، اعضا و منتسبین انجمن های اسلامی دانشجویان می باشند، به عنوان آخرین سنگر آزادی توانسته خود را حفظ نماید. لیک شرایط خاص و ویژه این روزها، تمرکز و وسعت مطالعه دیروزی را از دانشجویان سلب کرده است و اجازه تبادل نظر و کسب معرفت را مانع شده است. بنابراین روزن های باقی مانده بر بحث و نقد امید همراهی و اتحادی در رسیدن به اهداف است. اگرچه بیان های متعددی در این ساعتِ ایام جنبش دانشجویی رفته است و بر اهل تحقیق معیّن است. ولی خالی از حسن ندیدم که در مطلبی توصیه ها و شنیده ها و تجربه هایی را در یاری به گذر از دوران سخت جنبش دانشجویی آورم:

1- لزوم کار تشکیلاتی و فراموش نکردن هویت انجمن اسلامی در مسیر حقیقت فعالیت جنبش دانشجویی: با توجه به ویژگی های فعالیت دانشجویی و حضور در دانشگاه و تکالیف و رسالت های علمی در فضای آکادمیک، نگاه فعالین دانشجویی در صورت عام خود به فعالیت های دانشجویی (اعم از سیاسی، اجتماعی، فلسفی، فرهنگی و ...) تخصصی نبوده است. از این باب در توجه به فعالیت های دانشجویی، گاه فقر نظم و برنامه ریزی مشاهده می گردد. اما آنچه مراد از کار تشکیلاتی است؛ ساختارسازی نظری و عملی و توجه به ساختار نظری و تاکید بر ساختار عملیاتی در بدو امر و سپس توجه به نظم و مسئولیت پذیری، رعایت قواعد مرسوم و مستند سازی و سند باوری و همچنین ممانعت از تک روی و اعمال خودسرانه بدون اطلاع و جلب نظر مجموعه وابسته و منتسب است. بی تردید اعضای انجمن های اسلامی دانشجویان در شرایط سخت سال های استبداد با تکیه به نظم و مسئولیت پذیری به عنوان جوهر کار تشکیلاتی و رعایت قواعد مرسوم در مجموعه می توانند به رهواری مراد خویش یاری رسانند. مسئولیت پذیری اعضا در این برهه می باید هم در برابر افراد و هم در برابر رسالت ها و آرمان های جنبش دانشجویی و مرام ها و رفتارهای تثبیت شده سال های اخیر انجمن های اسلامی باشد که فراموشی هویت شناساننده در نزد عموم و عوامل معرف انجمن های اسلامی منجر به تزلزل تشکیلاتی و رکود و به ورطه سقوط رفتن انجمن های اسلامی می گردد. توجه به حقیقت فعالیت های جنبش دانشجویی در مشی نقادانه و نخبه پناه و مردم گرا بر آرمان های اصیل ملت ایران و شعارهای مطلوب و پابرجا جنبش دانشجویی نجات بخش انجمن های اسلامی در کار تشکیلاتی خواهد بود.

2- پشتوانه سازی و تمرکزگرایی با ارتقاء مرکزیت مجموعه: به توجه به شرایط سخت به وجود آمده در سال های اخیر انجمن های اسلامی نتوانسته اند حضوری راحت و بدون هزینه در دانشگاه ها داشته باشند و گاه طرح نام انجمن اسلامی نیز با مصائب و سختی های فراوانی روبرو بوده است. در این شرایط عضویابی و عضوگیری انجمن های اسلامی که اعضایش تجربه محرومیت ها و محدودیت ها و محکومیت های فراوانی را گذرانده اند با سختی پیش می رود و عمده اعضا در حد اعضای هوادار و حامی و نه اعضایی فعال و تشکیلاتی باقی می مانند. بنابراین توجه به اتخاذ تدابیری در ایجاد پشتوانه ای قوی برای آینده مجموعه بسیار حائز اهمیت است. تجربه های موجود نشان داده است که بهترین شکل پشتوانه سازی تشکیلاتی در انجمن اسلامی قوت بخشی به مرکزیت مجموعه (شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان) در دانشگاه ها و ایجاد ساختارهای نظام مند حول هسته مرکزی انجمن اسلامی می باشد. تشکیل کمیته های متعدد در ذیل شورای مرکزی انجمن اسلامی با اختیارات محدود یا نامحدود و حتی مستقل و نیمه مستقل که در حوزه های مختلف بر اساس سلایق مخاطب پذیر ایجاد گردد و به ارتباط با دانشجویان و اعضای غیر فعال انجمن اسلامی به ارائه برنامه پرداخته و از این طریق به توانمند سازی اعضا بپردازد. بنابراین در این برهه توجه به شوراهای مرکزی می بایست بیش از پیش بوده و در صورت بروز ضعف در مرکزیت مجموعه، مسئولانه و دلسوزانه به یاری ایشان شتافت و به تقویت و حمایت پرداخت تا در سایه شورای مرکزیی دانا و توانا به تحقق برنامه ها و اهداف رسید. البته شورای مرکزی نیز باید در نظر داشته باشد که الف - هم به عضوگیری و هم به بدنه کنونی توجه داشته باشد و گوناگونی های استعدادها، ظرفیت ها و سلایق را در نظر گیرد. ب- احترام به گذشتگان خود در تثبیت اصول تشکیلاتی و هویت سازانه انجمن و اخلاق مدارانه کار دانشجویی را مدنظر قرار دهد. ج – به ایجاد شخصیت برای اعضا در آفرینش پشتوانه ای دانا و توانا توجه فرمایند. د - توجه خود را به خواست ها و برنامه های ممکن و تلاش در تحقق اهداف، تحقیق روش ها و احقاق؛ حق افراد، حق مطالب و حق برنامه ها معطوف دارد.

3- حضور دائم و ارتباط مستمر دانشجویان با اولویت کار مطالعاتی: محدودیت های به وجود آمده در برابر فعالیت های دانشجویان در 3 سال اخیر امکان بسیاری از فعالیت ها و گردهمایی ها را از دانشجویان سلب کرده است و این خواست به عنوان هدفی مورد نظر دستگاه های امنیتی و سرسپردگان حاکمیت و سربازان و مزدوران قدرت در دانشگاه تعقیب می شده است. بنابراین ادامه ارتباط دانشجویان با یکدیگر و حضور ایشان در دانشگاه به ویژه در قالب های همایشی در مکان هایی از دانشگاه علاوه بر نمایش شکست خواست اقتدارگرایان می تواند منجر به ثمرات متعدد دیگری نیز باشد. انجمن های اسلامی باید با اتخاذ تدابیری به حضور دائم اعضا در دانشگاه و جمع شدن ایشان در کنار هم توجه نماید. این اتفاق علاوه بر نمایش ایستادگی و دوری از فضای تولدِ رعب و ترس در دانشگاه ها، به محلی برای تبادل نظرات و آرای اعضا تبدیل می گردد. شرایط این روزهای جنبش دانشجویی فعالیت های مطالعاتی و پژوهش های ویژه دانشجویی و اجتماعی (زنان و حقوق بشر) و پروژه های نظری چون روشنفکری دینی (رفورم دینی) و گذار به دموکراسی را بسیار ضروری می گرداند و از همین باب است که باید توجه داشت ضرورت مطالعه به عنوان تقویت بخش دانایی مورد نیاز فعالیت دانشجویی در پیوند با گردهمایی های دانشجویان به عنوان فعالیتی سیاسی و در صورت سیاست گذاری صحیح به عنوان جریان سازی می تواند راهگشای انجمن های اسلامی بوده و آینده انجمن اسلامی و جنبش دانشجویی را ساخته و یا تقویت بخشد.

4- حفظ مشی وقادی و نقادی، شجاعت در بیان، نفی خشونت و پرهیز از هرگونه افراط و تفریط، توأمان با هم: جنبش دانشجویی از ابتدا منتقد و کنجکاو متولد شد و تا امروز نیز بر مشی وقادی و تیزنگری موشکافانه و بررسی دقیق در کنار نقد و بیان ایرادات و واردساختن نکاتی در رفع آفات و مشکلات باقی مانده است که انجمن های اسلامی دانشجویان نیز به عنوان وارث این جریان و طلایه دار کنونی آن در جامعه ایران اندک غفلتی از آن نورزد. ولی با توجه به آفات بزرگ جامعه ایران در رواج سالوسی و چاپلوسی و رشد ریا و تزویر و آدمی فروشی بی تردید صراحت و رک گویی و بیان بر طریق صدق داشتن و شجاعانه سخن گفتن می تواند در رسواکردن دورویی ها و بوقلمون صفتی ها کارگر افتد. البته شجاعت در بیان منشا آثار نیک دیگری از جمله روشن شدن حوزه عمل و طراوت بخشیدن به مباحثات و پویایی عرصه فعالیت نیز مدد می رساند. دیگر نکته؛ در شرایطی که در سطح سرزمین ما به صورتی محسوس، حکومتی نظامی جاری شده است و کوس جنگ افروزی در دنیا به دست حاکمان ما نواخته می شود و بازار تسلیحات نظامی را دولتی فاشیست مسلک و جهادپیشه در ایران گرم نگاه داشته، بی تردید در نفی خشونت است. از مظاهر خشونت دیگر هزارجامگان امنیت و امر به معروف و ضابطِ ناهی جامعه ما و هزار جمله ی نقش بسته ی منع و محدودیت بر دیوارها است که لزوم نفی خشونت و رسوایی آن عیان تر می گردد که اگر ترکه و چماقی از آستین خشونت بیرون آمد با تقبیح و رد آن و به نفی خشونت ایستادن در برابر آن، باید به رسوایی و نابودی خشونت اهتمام برد. البته در این مسیر باید توجه داشت که زمانی نقادی و شجاعت در بیان و نفی خشونت (به عنوان 2 استراتژی در این برهه از فعالیت ها) می تواند به ثمر رسد که از مسیر اعتدال و عقلانیت خارج نگردد. به دامن تفریط رفتن و کوتاهی کردن به همان میزانِ دست در افراط بردن و تعجیل کردن منجر به آفت و آسیب می گردد. البته تردیدی نیست که حد نگه نداشتن، روزی سرانجامش افراط و بیش از حد رفتن است و دیگر روز روی دیگر سکه آن و تفریط و از حد فروتر گذاشتن. به هر حال امید است انجمن های اسلامی با رعایت عقلانیت در مشی نقادانه خود با شجاعت در بیان و نفی خشونت و به دور از هرگونه افراط و تفریط در این روزهای سخت جنبش دانشجویی به فعالیت بپردازند.

5- خطا پوشی و همدلی، اتخاذ ادبیاتی در خور هویت انجمن و توجه به ظرفیت ها و استعدادها: باید در نظر داشت که اعضای انجمن های اسلامی، دانشجویانی در سنین جوانی و کم بهره از تجارب ویژه سیاسی و اجتماعی مورد نیاز زیست در عرصه سیاست هستند و از همین باب گاه دوران فعالیت دانشجویی به مثابه ظرف کسب تجربه ها تلقی می گردد. اگرچه دانشجویان نیروهای کارآمدی در عرصه های مختلف محسوب می شوند ولی باید در نظر داشت که دانشجویان نیروهای سرآمد در عرصه های فعالیت های سیاسی، اجتماعی و نظری (فلسفی) نیستند. بنابراین ضعف هایی بر دانشجویان مترتب است که گاه خطاها و اشتباهاتی را منتج می گردد. (برخی به واسطه فقر دانایی است و برخی به دلیل تحلیل های اشتباه) حال در این شرایط سخت و دشوار فعالیت های انجمن های اسلامی بر دانشجویان است که همدل و همنوا و هماهنگ با یکدیگر در صورت بروز اشتباه و خطا (از یکی از اعضا) با یاری همدیگر به رفع مشکلات پرداخته و مانع از بروز آسیب گردند و با خطاپوشی به انسجام مجموعه انجمن های اسلامی یاری رسانند. البته نباید از اقرار به اشتباه و تاکید بر پرهیز از آن غفلت ورزید. همچنین در این دوران باید در تعیین مرزهای فعالیت انجمن اسلامی و همچنین کمک به معرفی خواست های مجموعه، ادبیاتی در خور نام و هویت انجمن اتخاذ کرد و همچنین باز باید توجه داشت که ظرفیت ها و استعدادها مجموعه را شناخت و به عبارتی با شناخت عناصر دانایی و توانایی و به کارگیری مطلوب آن در کنار ادبیات هویت بخشانه و معرف حقیقت مجموعه به حرکت در مسیر جنبش دانشجویی پرداخت.

6- غفلت نکردن از استبدادستیزی، آرمان گرایی، سیاست پیشگی و فعالیت مدنی: باید توجه داشت که استبداد ستیزی مولفه همواره فعالیت دانشجویی ایران در طول سالیان حیاتش بوده است و همچنان نیز به عنوان سرانجام تمامی خواست ها و مطالبات دانشجویان در شرایط حاکمیتِ ساختاری دیکتاتورنهاد و استبدادمنش قرار دارد. جنبش دانشجویی و به تبع آن انجمن های اسلامی دانشجویان نمی توانند از آرمان ها و مطالبات خود غفلت ورزند و همین آرمان گرایی جنبش دانشجویی است که در کنار استراتژی ها مقطعی و وقادی و نقادی همیشگی دانشجویان تا به امروز به عزتمندی جنبش دانشجویی و راست قامتی آن در برابر حاکمان منجر شده است. تحقق آزادی، دموکراسی، حقوق بشر، عدالت، قانون گرایی، صلح، توسعه و پیشرفت ایران، رفاه و امنیت ایرانیان، تعالی عزت و شرف ملی و حفظ تمامیت ارضی اگر امروز همه در گرو استبدادستیزی قرار گرفته، اگر برخی به حقیقت آرمان شده اند و اگر برخی به استراتژی، می بایست بی کم و کاست مورد توجه انجمن های اسلامی قرار گیرد. البته باید توجه داشت که رسالت هایی اینچنینی بر انجمن های اسلامی موجب می گردد که مشی فعالین دانشجویی بر سیاست پیشگی و فعالیت های مدنی و همراهی و همکاری با سایر فعالین مدنی قرار گیرد که از آن ها نیز نباید غفلت ورزید. در این مسیر باید با ملموس ساختن شعارها و آرمان ها جنبش دانشجویی و انجمن های اسلامی همت برد که تجربه سال های فعالیت ثابت کرده است که خواست ها و نیازها به سرعت خود را بر جایگاه آرمان ها و سپس شعارهای جنبش دانشجویی می نشاند و اگر بتوان آن ها را بر جایگاه شعور دانشجویان نشاند و به مسئله ای قابل درک برای عموم مبدل ساخت، نتایج بیشتری می توان به دست آورد. چه آنکه امروز برای بسیاری از دانشجویان سطر سطر سرودها و کلمه به کلمه شعارها، معنا و شرح قصه ای ویژه دارد.

در پایان با آرزوی موفقیت برای اعضای انجمن های اسلامی دانشجویان در این روزهای سخت و دشوار فعالیت با تاکید بر مطالعه بیشتر و همدلی اعضا و توجه به توصیه ها و تجربه های به جا مانده از نسل های گذشته و سخن اندیشمندان سرزمینمان، امید دارم این دوران عسرت با سربلندی دانشجویان و راست قامتی آزادی خواهان و خوش کامی و نیک فرجامی ملت ایران به پایان رسد.

هیچ نظری موجود نیست: